Chưa một cuốn sách nào viết về Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung làm mình cảm thấy chân thực và khách quan như cuốn “Phố nhà thờ”. 

Tác giả : Marko Nikolic

Quốc gia, ngôn ngữ gốc : Việt Nam

NXB: Nhã Nam 

Thể loại: Truyện tâm lý

Tích cực một cách chân thực 

Hành trình đến với Việt Nam của Nicholas có lẽ là sự đại diện cho rất nhiều người ngoại quốc, khi đi từ những bất ngờ này đến thú vị khác trên con đường tìm hiểu văn hoá phương Đông. 

Tất cả mọi nét đặc trưng nhất của Hà Nội được tác giả miêu tả đan xen và rất tự nhiên: từ anh taxi thân thiện bắt chuyện đến giao thông hỗn loạn, những quán vỉa hè chằng chịt,… 

Những người nhân vật chính gặp trong câu chuyện cũng chính là đại diện cho nhiều nét tính cách thường thấy ở người Việt, đặc biệt là giới trẻ : một số cô gái sính ngoại và sống ảo, những người trẻ năng động và nhiệt huyết, những người bạn chân chính luôn ủng hộ và hỗ trợ khi khó khăn… 

Mình đặc biệt thích đọc về những cuộc tình mà nhân vật chính Nicholas đã trải qua, khi đang tìm hiểu nhau hoặc cách mà họ đã chia tay. Sự khác biệt Đông – Tây hiện lên rất rõ ràng và sống động.

“Con gái Việt rất lãng mạn. 

Họ thích những điều nhỏ nhặt và phong cách nhẹ nhàng, họ thích nắm tay, thích đi hẹn hò tại rạp chiếu phim, thích khi được con trai đèo họ về nhà, khi được gắp đồ ăn đưa vào miệng, khi được nhắn tin “chúc em ngủ ngon” buổi tối.”

Tác giả đã rất can đảm khi nhìn nhận thẳng thắn về một bộ phận cộng đồng giảng viên tiếng Anh ngoại quốc ở Hà Nội với sự thiếu trình độ, chỉ biết chê bai nơi đang đưa lại công việc và tiền bạc cho họ, mà không có nhận thức rằng chính họ mới không hề đóng góp cho xã hội.

“Giờ tôi có thể hiểu được lý do tại sao Loris coi khinh nhiều giáo viên tây ở Hà Nội. Cách cư xử và lỗi sống của họ không xứng đáng với nghề nghiệp và địa vị. Họ làm một nghề được xã hội tôn trọng mà sống buông thả thế này thì vỡ mộng rồi.”

Bằng tất cả cảm nhận khách quan và sự đánh giá thực chất về Hà Nội, tác giả đã làm cho người đọc phải nghĩ lại rằng: “Mình đã và đang đóng góp cho hình ảnh nào của Hà Nội ? Tốt hay xấu? Mình đã nhìn nhận được hay chưa?”. 

Hành trình tìm lại chính mình 

Nếu phần đầu là hành trình tìm hiểu Việt Nam và tận hưởng cuộc sống với mức lương dư dả, những mối tình lướt qua của Nicholas thì phần sau cuốn sách mà một hành trình khác đầy trăn trở. Chàng Tây ngày nào không chỉ muốn hưởng thụ mà muốn làm những điều thực sự ý nghĩa, và con đường khởi nghiệp đầy trắc trở bắt đầu. Đến cả tình yêu mà Nicholas đặt nhiều niềm tin cũng trở nên rắc rối. 

Mọi thử thách như một sự thúc giục Nicholas rằng hãy bỏ cuộc để về nước. Nhưng anh đã vượt qua được thời kỳ khủng hoảng đó và tìm ra con đường của riêng mình. 

“Đôi khi điều chúng ta cần làm không phải là dõi mắt nhìn về phía tương lai để phát hiện cái gì đó mới mẻ, mà là nhìn về phía sau để nhớ lại những thứ bị lãng quên, những điều quan trọng mà ta biết vẫn còn đâu đó.”

Hành trình tìm lại bản thân đó có lẽ không phải chỉ của những người con đang lạc lõng khi xa xứ mà cả trong tất cả mọi người ở giai đoạn nào đó trong đời. Đôi khi ta mông lung giữa cuộc đời và không định hướng được tương lai. Ta không biết nên hay không nên làm điều gì tiếp theo. Những lúc đó, cách tốt nhất có lẽ là lắng nghe chính bản thân mình. Nghe lời khuyên của người khác là điều tốt, nhưng nếu ta không hiểu bản thân thì ai có thể hiểu ?

Như một cuốn hồi ký 

Mình có vinh dự quen và nói chuyện với tác giả từ trước khi cuốn sách được xuất bản. Nhưng với một tâm thế hết mức khách quan, mình phải đánh giá đây là một cuốn tiểu thuyết thú vị và đáng đọc. Có vẻ như là không có một drama nào quá kinh khủng hay bí mật nghiêm trọng nào được tiết lộ, nhưng cuốn tiểu thuyết chân thực và cuốn hút. Là người nước ngoài đầu tiên viết tiểu thuyết bằng tiếng Việt, mình thầm cảm ơn Marko vì đã chọn Việt Nam làm quê hương thứ hai. 

Dù cho đã đến rất nhiều quốc gia trên thế giới, dù thấy được nhiều điều thiếu sót ở đất nước này, dù đã có những vấp ngã và thất bại, nhưng Marko vẫn cố gắng tìm kiếm và theo đuổi những nét đẹp, những điều tốt của Hà Nội, của Việt Nam và mang ước vọng đóng góp mãnh liệt. 

Chàng trai Nicholas trong truyện không chỉ được lấy cảm hứng từ tác giả mà có lẽ phần nhiều chính là tác giả. Những câu chuyện, những nhân vật là trải nghiệm thực tế của anh. Anh gửi gắm vào đó những cảm tưởng sâu thẳm của mình. 

Một lần cách đây khá lâu mình rất bất ngờ khi anh nói: “Anh muốn vào Đảng. Muốn làm chính trị. Để thay đổi vài điều. Nhưng người nước ngoài không được.” Anh nói điều đó vô cùng nghiêm túc. Điều đó làm mình khá xấu hổ. Khi chính nhiều người Việt Nam, đặc biệt là người trẻ, vô cùng thờ ơ và không nghĩ đến việc “Mình sẽ làm gì cho đất nước”. 

Phố Nhà Thờ là một cuốn sách nhẹ nhàng, dễ đọc nhưng để lại nhiều suy nghĩ, về bản thân và đất nước. Nhất là với những người sống ở Hà Nội, có lẽ nên đọc một lần, nhìn về Hà Nội dưới một phương diện khác, và biết đâu còn tham khảo được đôi góc hay ho mà dù sống ở HN đã lâu nhưng chẳng hề hay biết. 

Lê Na

10/12/2019.125 Nguyễn Khang, Hà Nội. 17:13 PM. 17oC.