Tình cờ được đọc cuốn Thơ của nhà thơ Nguyễn Thị Lan Thanh, mình thật sự vô cùng ấn tượng. Lời thơ mãnh liệt và đầy xúc cảm. Những tâm tình được nhà thơ gửi gắm từ sâu thẳm trái tim như được bùng cháy trên từng trang giấy nhưng lại uyển chuyển một cách cuốn hút.
Tập thơ là được tổng hợp từ 8 tập thơ nhỏ, được xuất bản bởi NXB Hội nhà văn.
Rất khó để cảm diễn tả được cảm giác khi được đọc một tập thơ hay và cảm thấy hiểu được một phần những điều nhà thơ gửi gắm. Mình không hay đọc và tìm hiểu về thơ nên không thể đưa ra đánh giá hay cảm nhận một cách sâu sắc và chuyên nghiệp. Nhưng những câu thơ của nhà thơ Lan Thanh thật sự đã bám víu lấy tâm trí mình rất lâu.
Đọc thêm phụ lục và lời bình của những nhà thơ, nhà văn khác bình về tác phẩm của nhà thơ Lan Thanh, mình hiểu hơn về những điều cô gửi gắm. Những con người cô yêu thương, những trăn trở về cuộc đời, những niềm vui và cả sự tiếc nuối, tinh thần và trăn trở của nhà thơ hiện lên rất rõ ràng.
Xin phép không bình nhiều về lời thơ cũng như phép nghệ thuật. Chỉ muốn ghi chú lại một vài câu thơ ấn tượng nhất và một chút suy nghĩ đọng lại.
Tình yêu mãnh liệt
Điều mình ấn tượng nhất trong tập thơ là những bài thơ về tình yêu của tác giả. Tất cả đều viết cho người thương từ ngày còn là học trò, cũng chính là người chồng đã khuất của cô – nhà thơ Nguyễn Đình Ảnh. Tình yêu tác giả gửi gắm mãnh liệt một cách êm đềm. Đủ để người ta vừa thấy đồng cảm, vừa thấy riêng tư…
“Khi em có anh trời xanh thành tiếng hát
Khi em có anh chim ríu rít sau nhà
Khi em có anh cây cỏ cũng thành hoa
Khi em có anh tất cả đều sáng giá
Khi em có anh thấy cuộc đời mình đầy đủ quá…”
(Khi em có anh)
“…Thức lâu mới biết đêm dài”
Đợi lâu chớ để tình ngoài tầm tay.
Rượu càng ngọt lại càng say
Người đẹp thường khổ, thơ hay thường buồn.
(Đợi)
Tình yêu của nhà thơ mang đầy sự mộc mạc tươi xanh, đi cùng nỗi nhớ và sự chờ đợi. Cảm giác như tình yêu không chỉ đơn thuần đưa lại những cảm xúc thăng trầm mà còn đưa lại một ý nghĩa thiêng liêng cho cuộc đời. Và nhà thơ không ngại ngần thể hiện sự quan trọng của người yêu, người bạn đời đối với cuộc sống của mình.
Ôi cái nhớ âm thầm mà sâu nặng
Như tình yêu cháy bỏng mãi không thôi
Như trái tim em đập giữa cuộc đời
Anh là máu, là khí trời em thở…
Dẫu cuộc đời trăm ngàn đổ vỡ
Em vẫn là em, anh vẫn là anh
Vẫn đôi ta dưới bóng tre xanh
Trước sân nhà em đó!
Vẫn dưới bóng cây bàng trước ngõ
Bờ sân kho, nơi hai đứa cùng chơi
Vẫn cánh đồng làng lầy lội anh ơi
Hai chúng ta trùm chung chiếc áo
Cổng Vĩnh Mộ một đêm đầy mưa bão,
Anh ngồi canh cho em ngủ ngon lành
Và trong mơ em mơ thấy hình anh
Em tỉnh giấc, anh vẫn bên em đó…
(Sau lúc anh đi)
Nỗi nhớ gia đình, quê hương
Đề tài gia đình cũng được tác giả khai thác rất nhiều. Cô không may mắn khi không có nhiều thời gian ở bên bố và mẹ, lớn lên cùng bà. Để rồi những vần thơ mang nặng những nồi niềm buồn bã, nhớ thương, biết ơn với những người đã sinh ra, đã nuôi nấng mình.
Hai mươn năm thời gian chẳng ngừng trôi
Cháu vẫn nhớ dáng cao gầy bà đứng nơi bậu cửa
Giơ tay đón cháu vào nhà…
Xoa vài cháu, bà xuýt xoa “Nhanh quá,
Đã mấy chục năm rồi, cứ ngỡ mới hôm nào…”
Nhớ tới Đồng Lương
Lòng cháu thấy nao nao
Bến đò Vực có còn ai chở nữa?
Lúc giận, lúc thương sông dâng lên tận cửa
Lớp lớp sa bồi cho mía ngọt, căng na….
(Tạ lỗi với bà)
Gửi cho cuộc đời, cho chính mình
Nhà thơ Lan Thanh đã viết thơ cả đời người, nhưng cô lùi về phía sau chồng. Để rồi khi đã về hưu, những tập thơ của cô mới được công bố. Những bài thơ mang nhiều nỗi niềm suy tư của một người nhận rõ rằng mình không còn trẻ. Trải qua nhiều sóng gió và phong ba của cuộc đời, cô đối diện tất cả mọi chuyện với một tâm thế an bình.
Dù cho nỗi cô đơn thường được gửi gắm qua những bài thơ của cô, nhà thơ vẫn ý thức rất rõ về số phận, về cuộc đời.
Đọc những bài thơ “Một mình”, “Báo động thời gian” của cô, mình thấy mình trở nên già hơn một chút. Khi vẫn nhiều sự tình nhân thế trên cuộc đời này mình chưa hiểu, nhưng qua những dòng thơ ấy đã cảm nhận được một phần suy tư, âu lo về nhân thế, về quá khứ và cả tương lai.
Câu thơ mình viết cho mình
Mà sao thấu cả nhân tình thế gian?
Đường đời chìm nổi đa đoan
Khi thuyền không lái dọc ngang một mình.
(Vin vào cánh gió)
Cho một ngày Hà Nội rét buốt và bụi mù, tập thơ thật sự đã an ủi mình nhiều phần. Để lại quyển thơ lên giá sách của Tiny Đội Cấn, hy vọng những người khách tiếp theo có thể đọc được những câu thơ đầy xúc cảm này.
Lê Na
14/12/2019. 70 Yên Hoa, Hà Nội. 16:48 PM. 24°C.